نکاتی بسیار ضروری برای آشنایی با دیابت
دیابت چیست؟
دیابت یک نوع بیماری طولانی مدت و مزمن است که بر نحوه تبدیل انواع مواد غذایی به انرژی توسط بدن تاثیر نامطلوب می‌گذارد. همانطور که می‌دانید هر نوع ماده غذایی که مصرف می‌کنیم باید تجزیه شده و قند آن به مصرف سلول‌های بدن برسد، این قند که گلوکز نامیده می‌شود باید در جریان خون آزاد شود وقتی قند خون بدن بالا رفت به لاکراس سیگنال می‌دهد تا انسولین آزاد کند. پس اگر به دیابت مبتلا هستید این بدان معنا است که بدن شما انسولین کافی تولید نمی‌کند یا قادر نیست از انسولین ساخته شده به اندازه کافی استفاده کند، در این صورت قند خونتان بالا می‌رود و در صورت بروز این اتفاق در طولانی مدت بدن شما را با بیماری‌هایی همچون انواع بیماری‌های قلبی عروقی و کلیوی و حتی از دست دادن بینایی به طور کامل مواجه می‌کند. هنوز راه درمان قطعی برای این بیماری یافت نشده است و باید بسیار مراقب بود. کاهش وزن، خوردن غذای سالم و تحرک کافی و ورزش می‌تواند در کاهش ریسک ابتلا به دیابت کمک کننده باشد.
علائم و نشانه‌های بیماری دیابت
در صورت عدم مدیریت صحیح دیابت نوع ۱ و ۲ می‌تواند منجر به بروز علائم شدید زیر شود:
- احساس ادرار مکرر و غیر قابل کنترل
- احساس تشنگی شدید و نوشیدن آب زیاد
- احساس گرسنگی شدید
- احساس خستگی مکرر
- تاری دید
- خوب نشدن بریدگی و زخم‌ها
- عفونت‌های مکرر لثه، پوست و واژن
- عفونت‌های مخمری
- افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ ممکن است تحریک پذیری، تغییر خلق و خو و کاهش ناخواسته وزن را تجربه کنند
- در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ ممکن است بی‌حسی و حس سوزن سوزن شدن در دست‌ها یا پاها بروز کند (ADA)
مدیریت خوب سطح گلوکز به طور قابل توجهی خطر ابتلا به بی‌حسی و گزگز شدگی در افراد دیابتی نوع ۱ را کاهش می‌دهد. اگر چه بسیاری از علائم دیابت نوع یک و دو یکسان است اما به روش‌های بسیار متفاوتی ظاهر می‌شود. افراد با دیابت نوع ۲ ممکن است تا سال‌ها متوجه وجود بیماری در بدن خود نشوند و هیچ علامتی نداشته باشند، اما عوارض و علائم وجود بیماری دیابت نوع ۱ در بدن فرد به سرعت ظاهر می‌شود و به طور معمول در طی چند هفته گسترش می‌یابد و بیشتر در گروه سنی نوجوانی و کودکی بروز می‌کند.
عوارض دیابت
عوارض طولانی مدت دیابت معمولا به تدریج ایجاد می‌شود هرچه مدت زمان بیشتری به دیابت مبتلا شده باشید و میزان قند خون شما کمتر کنترل شود، خطر بروز این عوارض بیشتر است، در نهایت عوارض دیابت ممکن است ناتوان‌کننده یا حتی تهدید کننده زندگی باشد. این عوارض شامل موارد زیر است:
۱- بیماری قلبی و عروقی: دیابت به طور چشمگیری خطر ابتلا به مشکلات قلبی عروقی را افزایش می‌دهد از جمله این بیماری‌ها بیماری عروق کرونری همراه با درد در ناحیه قفسه سینه، آنژین، حمله قلبی، سکته مغزی و تنگی عروق (تصلب شرایین) است.
۲- آسیب مغزی (نوروپاتی): قند اضافی در بیماری دیابت می‌تواند به دیواره رگ‌های خونی و ریز مویرگها آسیب برساند که با علامت‌هایی همچون گزگز، بی‌حسی، سوزش یا درد همراه است که این سوزش و درد از نوک پا شروع می‌شود و به تدریج به سمت بالا گسترش می یابد.
۳- آسیب به کلیه (نفروپاتی): کلیه‌ها حاوی میلیون‌ها خوشه رگ خونی کوچک به نام گلومرول هستند که خون را تصفیه می‌کنند. دیابت می‌تواند به این سیستم تصفیه آسیب برساند آسیب شدید در کلیه می‌تواند منجر به نارسایی کلیه بدون بازگشت و نیازمند دیالیز یا پیوند کلیه شود.
۴- آسیب به چشم (رتینوپاتی): دیابت همچنین می‌تواند به عروق خونی شبکه چشم (رتینوپاتی دیابتی) آسیب برساند و منجر به کوری در فرد شود.
۵- آسیب پاها: آسیب به عصب‌های پا در نتیجه ایجاد جریان خون ضعیف در پاها یکی از عوارض ابتلا به دیابت است که می‌تواند در پای افراد دیابتی عفونت شدید ایجاد کنند که منجر به قطع عضو شود.
۶- بیماری‌های پوستی: یکی از عوارض دیابت همچنین می‌تواند بروز عفونت‌های پوستی و بیماری پوستی باشد.
۷- اختلال در شنوایی: مشکلات شنوایی در افراد دیابتی به کرات دیده می‌شود.
۸- آلزایمر: دیابت نوع ۲ می‌تواند خطر ابتلای افراد به زوال عقل و بیماری آلزایمر را افزایش دهد، هرچقدر کنترل قند خون ضعیف‌تر باشد خطر ابتلا به زوال عقل نیز بیشتر است.
۹- افسردگی: علائم افسردگی در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ شایع است.
خرمالو و دیابت
خرمالو علاوه‌بر خوشمزگی مملو از مواد مغذی است که برای سلامتی بدن به خصوص درمان برخی بیماری‌ها بسیار موثر است. خرمالو سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی مهمی همچون پتاسیم، ویتامین‌های A، B ،C و منگنز است. خرمالو همچنین حاوی ترکیبات گیاهی مفید مانند تانن و فلاونوئیدها نیز می‌باشد این میوه سرشار از آنتی اکسیدان‌های قدرتمندی مانند کاروتنوئیدها و فلاونوئیدها بوده که استفاده طولانی مدت از آن با کاهش خطر ابتلا به انواع بیماری‌ها از جمله بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت مرتبط است. رژیم غذایی حاوی انواع فلاونوئیدها از جمله خرمالوی نارس تانن بیشتری دارد و باعث کنترل بیماری دیابت، کاهش فشار خون، سلامت قلب و کاهش کلسترول و التهاب می‌شود. یک مطالعه بر روی بیش از ۹۸۰۰۰ نفر نشان داد افرادی که بیشترین میزان استفاده از خرمالو و ترکیبات فلاونوئیدی را داشته‌اند در مقایسه با افرادی که کمترین میزان مصرف را دارند ۱۸ درصد کمتر مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی و دیابتی را تجربه کردند.
کدو حلوایی و دیابت
یکی از راه‌های کنترل دیابت در افراد دیابتی مصرف کدو حلوایی است. کدو حلوایی به دلیل داشتن انواع ویتامین‌ها از بروز انواع بیماری‌ها نیز جلوگیری می‌کند یکی از این بیماری‌ها دیابت است، میزان قند موجود در کدو حلوایی بسیار پایین است و از آنجا که این میوه حاوی مقادیر زیادی تریگونلین و نیکوتینیک اسید است که در تنظیم قند خون بسیار موثر است مصرف آن برای بیماران دیابتی به شدت توصیه می‌شود. این سبزی باعث تحریک لوزالمعده در تنظیم میزان قند خون می‌شود و میزان تزریق روزانه افراد مبتلا به دیابت را به انسولین کاهش می‌دهد. کدو حلوایی سرشار از ویتامین c و فیبر و آنتی اکسیدان‌های مختلف و اینوزیتول دی می‌باشد که ماده‌ای است که منجر به تولید انسولین در بدن و کاهش قند خون می‌شود.
دیابت نوع ۱ چیست؟
اینگونه به نظر می‌رسد که دیابت نوع یک ناشی از یک نوع واکنش خود ایمنی بدن بوده که بدن به اشتباه به سلول‌های خودی حمله می‌کند و تولید انسولین را متوقف می‌سازد. تقریباً حدود ۵ تا ۱۰ ٪ از افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ هستند و غالباً علائم این بیماری به سرعت بروز می‌کند و در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان (کمتر) به سرعت تشخیص داده می‌شود. بیماران دیابتی از نوع دیابت نوع یک برای زنده ماندن مجبور هستند هر روز انسولین مصرف کنند زیرا تاکنون هیچ راه مطمئن‌تری برای زنده ماندن در این گونه بیماران یافت نشده است.
دیابت نوع ۲ چیست؟
در بیماری دیابت نوع ۲ بدن شما قادر نیست از انسولین به خوبی استفاده کند و قند خون را در سطح طبیعی نگه دارد. حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد از افراد دیابتی نوع ۲ این بیماری را دارند این بیماری در طی سالیان متمادی در بدن فرد ایجاد می‌شود و معمولا نیز در گروه سنی بزرگسال بیشتر از کودکان و نوجوانان اتفاق می‌افتد، اما در سنین نوجوانی و کودکی راحت‌تر تشخیص داده می‌شود و در بزرگسالان معمولا مخفی و بدون هیچ علامتی سالیان سال باقی می‌ماند، بنابراین اهمیت چکاپ سالانه قند خون با یک آزمایش ساده بسیار احساس می‌شود. با تغییر سبک زندگی، کاهش وزن، خوردن غذاهای سالم و پر انرژی، کاهش غذاهای فست فودی و آماده و حفظ تحرک و نشاط می‌توانید از ابتلا به دیابت نوع دو جلوگیری کنید و یا فرآیند ابتلا به آن را به تاخیر اندازید.
فرق دیابت نوع ۱ و ۲ چیست؟
هر دو نوع دیابت از جمله بیماری‌های مزمنی است که به نحوه تنظیم قند خون یا گلوکز در بدن تأثیر سوء می‌گذارند. گلوکز سوختی است که سلول‌های بدن شما را تغذیه می‌کند اما برای ورود به سلول‌های شما به یک کلید به نام انسولین نیاز دارد. افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ انسولین تولید نمی‌کنند و در واقع این کلید را ندارند و افراد مبتلا به نوع دو دیابت انسولین تولید می‌کنند اما توانایی پاسخ به آن را ندارند و این کلید در آنها کار نمی‌کند. هر دو نوع دیابت می‌تواند به طور مزمن منجر به افزایش سطح قند خون شما شود و خطر ابتلا به عوارض شدید دیابت را افزایش دهد.